دستگاه پالس اکسیمتر چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از پارامترهای مهمی که برای کنترل بیماری و تعیین سلامتی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، ریوی و تنفسی در نظر گرفته می‌شود، اندازه گیری میزان اکسیژن خون است. کاهش بیش از اندازه اکسیژن خون عوارض بی شماری به همراه دارد. البته این پارامتر تنها برای مبتلایان به بیماری‌های خاص حائز اهمیت نمی‌باشد بلکه هر فردی برای ادامه حیات به اکسیژن نیازمند است. سطح اکسیژن خون با روش‌های مختلفی اندازه گیری می‌شود که دستگاه پالس اکسیمتر یکی از دقیق ترین آن‌هاست. در مقاله پیش رو با این دستگاه و نحوه استفاده از آن آشنا خواهیم شد. با پیلتن شاپ همراه باشید.

چرا میزان اکسیژن خون مهم است؟

اکسیژن اولین و اساسی ترین نیاز هر فردی برای زندگی است. تمام عملکردهای بدن به اکسیژن وابسته اند و سلول‌ها برای آزاد کردن انرژی موجود در مولکول‌های غذایی و شکستن پیوند شیمیایی آن‌ها به اکسیژن نیاز دارند.

کمبود اکسیژن خون با علائم بی شماری همراه است که از جمله آن‌ها می‌توان به تنگی نفس، درد در قفسه سینه، افزایش ضربان قلب و سردرد اشاره کرد. گاهی اوقات پایین آمدن میزان اکسیژن خون شرایط خطرناک تری را رقم می‌زند و ممکن است با مرگ فرد همراه باشد.

بنابراین اندازه گیری میزان اکسیژن خون مخصوصا در افرادی که با بیماری‌هایی از جمله آسم، کم خونی، بیماری‌های قلبی و برونشیت مواجه هستند امری مهم و ضروری است.

اکسیژن نرمال خون چند است؟

سطح نرمال اکسیژن خون با توجه به بیماری و شرایط خاص فرد متغیر است اما به طور کلی میزان اکسیژن خون نرمال برای یک فرد با ریه‌های سالم بین 80 تا 100 میلی متر جیوه می‌باشد. در صورتی که میزان اکسیژن خون با دستگاه سنجشگر اکسیژن یا پالس اکسیمتر اندازه گیری شود، مقدار نرمال آن معمولا بین 95 تا 100 درصد خواهد بود.

هیپوکسمی چیست؟

هنگامی که میزان اکسیژن خون از حد طبیعی کاهش یابد، هیپوکسمی Hypoxemia به وجود می‌آید. اگر میزان اکسیژن خون به حد بحرانی برسد ممکن است مشکلات و آسیب‌های قلبی و ریوی را به همراه داشته باشد.

معمولا کمبود اکسیژن خون با علائم زیر همراه است:

• تنگی نفس
• گیجی
• افزایش ضربان قلب
• درد در قفسه سینه
• سردرد

و چنانچه هیپوکسمی ادامه داشته باشد می‌تواند منجر به بروز علائمی از جمله سیانوز شود. بارزترین علامت سیانوز تغییر رنگ پوست به آبی است. گاهی اوقات سیانوز می‌تواند عوارض خطرناک تری مانند نارسایی تنفسی یا مرگ را به همراه داشته باشد.

روش های اندازه گیری اکسیژن خون

اکثر افراد نیازی به کنترل و اندازه گیری اکسیژن خونشان ندارند. این مورد معمولا در افرادی که به بیماری‌های تنفسی، قلبی و ریوی مبتلا هستند امری مهم و ضروری است. معمولا اکسیژن خون از طریق 2 روش اندازه گیری می‌شود که یکی از ساده ترین و رایج ترین آن‌ها دستگاه پالس اکسیمتر یا سنجشگر اکسیژن است.

دستگاه پالس اکسیمتر چیست؟

پالس اکسیمتر که با نام سنجشگر اکسیژن نیز شناخته می‌شود، یک دستگاه کوچک پزشکی ست که برای اندازه گیری سطح اکسیژن خون مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستگاه پالس اکسی متر کاملا ایمن و بدون درد اکسیژن خون را اندازه گیری می‌کند. دستگاه سنجشگر اکسیژن به نوک انگشت دست یا لاله گوش متصل می‌شود و علاوه بر میزان اکسیژن تعداد ضربان قلب را نیز نمایش می‌دهد.

دستگاه پالس اکسیمتر انواع مختلفی دارند. برخی از آن‌ها با کمک سیم به مانتیور جداگانه ای متصل می‌شوند و اطلاعات بیشتری از جمله دمای بدن را نمایش می‌دهند اما برخی دیگر که به نام پالس اکسیمترهای انگشتی نیز معروف هستند با باتری کار می‌کنند در نتیجه پس از مدت زمان کوتاهی اطلاعات بر روی صفحه نمایش کوچک دستگاه نشان داده می‌شود. این نوع از دستگاه های پالس برای مصارف خانگی گزینه ایده آلی هستند.

 

 

تفسیر اعداد پالس اکسیمتر

اکثر سنجشگرهای اکسیژن پارامترهای ضربان قلب ( PRbpm) و میزان اکسیزن خون ( SPO2) را نمایش می‌دهد. به طور کلی اکسیژن نرمال خون بین 95 تا 100 در نظر گرفته می‌شود. اگر عدد اکسیژن بر روی صفحه نمایش دستگاه بین 91 تا 94 باشد نمایانگر کاهش خفیف اکسیژن، بین 90 تا 86 کمبود متوسط و در صورتی که پایین تر از 85 درصد باشد کاهش شدید اکسیژن را نمایش می‌دهد. مقدار نرمال ضربان قلب نیز با توجه به سن فرد و شرایط جسمی او متغیر است.

به این نکته توجه داشته باشید که سطح نرمال اکسیژن خون توسط پزشک و با توجه به شرایط جسمی و بیماری فرد تعیین می‌شود.

نحوه کار با دستگاه پالس اکسی متر

در این بخش با نحوه استفاده از پالس اکسیمتر انگشتی آشنا خواهیم شد.

• پیش از هر چیز دفترچه راهنما دستگاه را مطالعه کنید تا با نحوه کارکرد آن آشنا شوید.
• از انگشت اشاره بیمار استفاده کنید. در صورتی که انگشت بیمار بزرگ است یا مشکلی دارد می‌توانید از سنسور لاله گوش یا انگشتان پا استفاده کنید.
• دستگاه را به خوبی بر روی انگشت بیمار قرار دهید و مطمئن شوید که کاملا به آن چسبیده است. صفحه نمایشگر پالس اکسی متر باید بالای انگشت قرار گرفته باشد.
• برای اندازه گیری دقیق اکسیژن خون بهتر است بیمار دست خود را همسطح قلب قرار دهد. هم چنین بازوها موازی با سطح بدن باشد.
• پس از قرار گرفتن دستگاه سنجشگر بر روی انگشت و بعد از حدود 5 تا 10 ثانیه اکسیژن خون نمایش داده خواهد شد. در صورتی که دستگاه قابلیت محاسبه ضربان قلب را داشته باشد، پس از مدت زمان کوتاهی مقدار آن را نمایش می‌دهد.

به این نکات توجه داشته باشید

• از قرار دادن دستگاه پالس در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
• اگر انگشت بیمار لاک زده است آن را پاک کنید و در صورت نیاز ناخن بیمار را نیز کوتاه کنید.
• برای اندازه گیری اکسیژن خون می‌توانید از انگشت کوچک بیمار نیز استفاده کنید.
• جهت افزایش طول عمر دستگاه می‌توانید گیره ای که بر روی انگشت قرار می‌گیرد را با الکل و پنبه تمیز کنید.
• پیش از متصل کردن سنسور به انگشت بیمار بهتر است آن را تمیز یا ضد عفونی کنید.

 

امیدواریم این مقاله برای شما مفید و موثر بوده باشد. فروشگاه اینترنتی پیلتن شاپ عرضه کننده طیف گسترده ای از انواع محصولات پزشکی و سلامت به ویژه دستگاه‌های پالس اکسیمتر با بالاترین سطح کیفیت می‌باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا آگاهی از قیمت پالس اکسیمتر به وب سایت پیلتن شاپ مراجعه کنید و یا با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.

راه های ارتباطی با پیلتن شاپ